Wydawca treści
Izba Edukacyjna Wierzchlas
Elementem izby jest również miejsce na ognisko, które znajduje nieopodal izby edukacyjnej. Miejsce to przeznaczone jest do prowadzenia „zielonej klasy" oraz spotkań leśników z młodzieżą. Może tam przebywać jednorazowo około 50 osób. Znajdują się tam stoły z ławkami, miejsce na ognisko.
Izba edukacyjna powstała w ramach realizacji zadania:
„Zagospodarowanie turystyczne terenu parkingu wraz z adaptacją istniejącego budynku na izbę ekspozycyjno-edukacyjną przy rezerwacie przyrody Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego w Wierzchlesie”
Przedmiotem inwestycji była przebudowa budynku gospodarczego (stara piwnica łowiecka) na budynek ekspozycyjno-edukacyjny wraz z jego wyposażeniem, budowa dwóch wiat leśnych, budowa zadaszenia nad ogniskiem, budowa chodnika od budynku ekspozycyjno-edukacyjnego do wiat leśnych, utwardzenie drogi wewnętrznej do rezerwatu oraz wymiana istniejącego ogrodzenia sadu.
Powierzchnia użytkowa budynku – 100,40 m2
Przeznaczenie: prowadzenie kompleksowej działalności edukacyjnej, promocja rezerwatu przyrody „Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego” i twórczości Leona Wyczółkowskiego, umożliwienie osobom odwiedzającym rezerwat aktywnego spędzenia czasu pod kątem turystyczno-rekreacyjnym (miejsce na ognisko, wiaty turystyczne).
Projekt był współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Osi priorytetowej 2 Zachowanie i racjonalne użytkowanie środowiska Działania 2.6 Ochrona i promocja zasobów przyrodniczych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013
"Nad Zamrzonką"
Ścieżka edukacyjna"Nad Zamrzonką" została udostępniona w czerwcu 2008 roku.
Jej trasa przebiega przez lasy otaczające miejscowość Zamrzenica, przecinając miejscami dolinę strugi "Zamrzonka" biorącej swój początek w jeziorze Zamrzeńskim i wpływającej do Zalewu Koronowskiego w Zamrzenicy.
Ścieżka została utworzona dla potrzeb szeroko rozumianej edukacji ekologicznej i leśnej społeczeństwa. Wszyscy powinniśmy sobie zdawać sprawę z ogromnej wagi jaką dla każdego z nas ma środowisko naturalne. Otaczająca przyroda zaspokaja podstawowe potrzeby życiowe człowieka. Bez niej życie na Ziemi byłoby nieprzyjazne, trudne lub wręcz niemożliwe. O to, co najważniejsze należy bardzo dbać, jednak aby dbać o środowisko, trzeba posiadać wiedzę jak to środowisko funkcjonuje.
Nasza ścieżka edukacyjna powinna ułatwić poznawanie przyrody, mechanizmów jej funkcjonowania oraz sposobów użytkowania i ochrony. Na ścieżce dużo miejsca, oprócz zagadnień ogólno - przyrodniczych poświęcamy gospodarce leśnej. Las jest jednym z podstawowych elementów środowiska naturalnego, jednym z najbardziej złożonych ekosystemów. Z lasem, codziennie, często lub choćby sporadycznie, jednak każdy z nas ma do czynienia. Niemal wszyscy korzystamy z produktów lasu: drewna, owoców, jego walorów turystycznych. Chcąc korzystać z lasu i jego produktów teraz i w przyszłości musimy mu zapewnić trwałość i dobrą kondycję.
Temu podporządkowane są zasady prowadzenia gospodarki leśnej w Polsce. Zasady te, chcemy przybliżyć jak największej liczbie dzieci, młodzieży i dorosłych.
Poza aspektami edukacyjnymi, leśna ścieżka "Nad Zamrzonką" zlokalizowana w malowniczych fragmentach lasu, stanowi ciekawy obiekt turystyczny i wypoczynkowy.
Trasa ścieżki zaczyna się w Zamrzenicy, przy wjeździe do miejscowości. Informuje o tym drewniana tablica informacyjna. Po ścieżce można poruszać się pieszo lub rowerem. Sporadycznie należy pokonać dosyć strome ale krótkie wzniesienia. Można też korzystać z niektórych wybranych, łatwiejszych odcinków trasy. Długość całej ścieżki to ok. 2,7 km. Przejście z wykorzystaniem wszystkich przystanków zajmuje około 2,5 godziny. Po drodze można korzystać z ustawionych miejscami ławek oraz zlokalizowanej na 2/3 długości, wiaty turystycznej z miejscami do siedzenia dla około 25 osób.
Ścieżka fragmentami biegnie w pobliżu ostoi zwierzyny więc podczas korzystania z niej należy zachować ciszę aby nie niepokoić niepotrzebnie przebywających tu dzikich zwierząt. Trasa i elementy ścieżki są tak pomyślane aby można było korzystać z niej samodzielnie lub pod opieką pracownika nadleśnictwa. Dla korzystających samodzielnie ustawione zostało na przystankach szereg kolorowych tablic poglądowych, ilustrujących i wyjaśniających wiele aspektów ochrony środowiska i gospodarki leśnej.
W przypadku zajęć edukacyjnych zorganizowanych (grupowych), w których miałby uczestniczyć pracownik nadleśnictwa, należy taki zamiar zgłosić do nadleśnictwa, do osoby zajmującej się edukacją przyrodniczo – leśną.
Na trasie ścieżki prezentujemy lub wyjaśniamy między innymi następujące zagadnienia:
● podszyty (warstwy lasu)
● ochrona pożytecznych ptaków i innych zwierząt (remiza śródleśna)
● ochrona lasu
● podział powierzchniowy lasów (oznakowanie, orientacja w lesie)
● uprawa leśna
● drzewa dziuplaste
● pozyskanie drewna
● restytucja cisa pospolitego
● ochrona słodkich wód
● ochrona gatunkowa zwierząt
● nasiennictwo
● drewno – produkt doskonały
● gospodarka łowiecka
● ochrona przeciwpożarowa
● ostoja zwierzyny
● las sosnowy
● funkcje lasu
● praca leśniczego
● torfowisko
● mała retencja wodna
W bezpośrednim otoczeniu budynku – siedzibie nadleśnictwa zlokalizowanych jest jeszcze kilka elementów, stanowiących uzupełnienie części leśnej ścieżki. Są to:
● kilkanaście tablic edukacyjnych przy parkingu
● park dendrologiczny z kolekcją rodzimych i obcych gatunków drzew i krzewów
● stacja meteorologiczna
Uwagi praktyczne:
- pamiętaj, korzystasz ze ścieżki na własną odpowiedzialność,
- ścieżka przecina drogę publiczną, zachowaj szczególną ostrożność,
- zadbaj o bezpieczeństwo dzieci, szczególnie w pobliżu dróg, wody i bagien,
- nie jest wymagane specjalne obuwie terenowe jednak wysokie obcasy raczej "odpadają"
- trasa ścieżki może powodować utrudnienia dla osób ograniczonych ruchowo (wózki inwalidzkie),
- nie hałasuj, nie jesteś tutaj sam,
- nie pozostawiaj na ścieżce śmieci, jest już wystarczająco malownicza,
- ścieżka służy wszystkim. pozostaw ją w stanie, w jakim zastałeś.
OBOWIĄZKI OPIEKUNA GRUPY
- przed planowanymi zajęciami należy zapoznać się oraz uczestników z regulaminem korzystania z leśnej ścieżki przyrodniczo – leśnej,
- zapewnienie skutecznej opieki nad uczestnikami,
- zapoznanie uczestników i opiekunów z zagrożeniami jakie mogą wystąpić podczas zajęć (alergie, ukąszenia, zadrapania itp.),
- przestrzeganie obowiązujących przepisów BHP oraz ochrony przeciwpożarowej,
- powiadomienie rodziców/ opiekunów uczestników o przygotowaniu odzieży adekwatnejdo warunków pogodowych panujących w dniu zajęć,
REGULAMIN ŚCIEŻKI PRZYRODNICZO-LEŚNEJ „NAD ZAMRZONKĄ"
- Ścieżka przyrodniczo-leśna „Nad Zamrzonką" jest miejscem przeznaczonym do edukacji leśnej i wypoczynku, dzieci, młodzieży i dorosłych.
- Na terenie obiektu można przebywać od świtu do zmierzchu.
- Wejście na teren obiektu jest bezpłatne.
- Zajęcia z edukacji przyrodniczo leśnej z przewodnikiem Nadleśnictwa Zamrzenica prowadzone są bezpłatnie dla grup zorganizowanych z placówek oświatowych, opiekuńczo – wychowawczych oraz dla organizacji nieprowadzących działalności zarobkowej w zakresie turystyki.
- Pracownicy nadleśnictwa prowadzący zajęcia dla grup zorganizowanych podczas zajęć nie sprawują opieki pedagogicznej ani nie odpowiadają za nadzór wychowawczy nad uczestnikami. Opiekę nad grupą sprawują nauczyciele – opiekunowie , którzy odpowiadają także za dyscyplinę i bezpieczeństwo.
- Ścieżka i jej elementy powinny być wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem.
- Korzystanie z obiektu przez dzieci i młodzież do 18-go roku życia jest możliwe tylko pod opieką osoby dorosłej.
- Trasa ścieżki jak i przyległe do niej tereny mogą stanowić źródło różnorakich zagrożeń wynikających z przebywania na terenach leśnych, w szczególności:
- możliwości ukąszenia przez owady, kleszcze, czy żmije, kontaktu z roślinami parzącymi, trującymi, itp.
- zagrożenie ze strony spadających gałęzi, możliwość potknięć czy poślizgnięć na nierównościach terenu itp.
- zagrożenia z tytułu samowolnego oddalenia się od grupy w terenie leśnym (możliwość zabłądzenia),
- zagrożenia z tytułu maszyn w ruchu (pojazdy transportowe)
- Dzieci i młodzież do 18-go roku życia, mogą przebywać na terenie obiektu jedynie pod opieką nauczyciela, rodzica bądź innego dorosłego opiekuna ponoszącego pełną odpowiedzialność (w tym odpowiedzialność materialną za wyrządzone szkody) za dziecko, młodzież.
- Na terenie obiektu obowiązuje zakaz spożywania napojów alkoholowych, innych używek oraz palenia papierosów.
- Zabrania się również:
- niszczenia infrastruktury, tablic tematycznych, eksponatów,
- zaśmiecania terenu,
- niszczenia zieleni,
- chwytania lub zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia nor, gniazd
- przebywania z psami bez otoku,
- hałasowania,
- biwakowania,
- kąpieli i eksploracji zbiorników wodnych,
- rozniecania ognia poza miejscem wyznaczonym i bez uzgodnienia z pracownikiem nadleśnictwa,
- wykorzystywania eksponatów i tablic tematycznych niezgodnie z ich przeznaczeniem,
- stosowania środków chemicznych, z wyjątkiem repelentów odstraszających kleszcze, komary itp.
- poruszania się po ścieżce i obiektach do niej przyległych pojazdami silnikowymi.
- Obowiązuje również zakaz korzystania z obiektu w przypadku niesprzyjających warunków atmosferycznych (silne wiatry, ulewy, burze itp.)
- Nadleśnictwo Zamrzenica nie ponosi odpowiedzialności za wypadki powstałe podczas korzystania z obiektu.
- Za rzeczy pozostawione na terenie obiektu Nadleśnictwo Zamrzenica nie ponosi odpowiedzialności.
- W czasie korzystania z obiektu należy stosować się do wskazówek pracowników Nadleśnictwa Zamrzenica.
- W związku z wykonywaniem czynności służbowych pracownicy Służby Leśnej mają prawo do kontrolowania osób znajdujących się na terenie ścieżki przyrodniczo-leśnej.
- Wszelkie zauważone nieprawidłowości, uszkodzenia urządzeń, zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo uczestników należy bezzwłocznie zgłaszać do Nadleśnictwa Zamrzenica.
Najnowsze aktualności
2 lutego obchodzimy World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł
2 lutego obchodzimy World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł
Lasy Państwowe od wielu lat realizują szereg bardzo ważnych inicjatyw służących bagnom, mokradłom i terenom podmokłym, jak również ochronie szeroko rozumianych zasobów wodnych w polskich lasach. W ramach projektów małej retencji w ostatnich latach leśnicy zbudowali na zarządzanych przez siebie terenach 9500 polderów, zastawek i progów zwalniających, zatrzymujących wodę w lesie.
„Bagna dla naszej wspólnej przyszłości” to hasło tegorocznej edycji Światowego Dnia Mokradeł, które w dobie zmiany klimatu i okresowej suszy w polskich lasach leśnicy powtarzają od lat. To oni, jako przyrodnicy, prowadząc wielofunkcyjną gospodarkę leśną mają świadomość tego, jak cennym zasobem w środowisku leśnym jest woda.
– Wychodząc z propozycją objęcia szczególną ochroną 17% powierzchni Lasów Państwowych – czyli obszaru 1,2 mln ha będących w zarządzie PGL LP, leśnicy ujęli w tym zestawieniu wiele cennych przyrodniczo siedlisk, w tym także mokradłowych. Bo lasy to bardzo skomplikowane ekosystemy, które dziś, w dobie zmian klimatu, wymagają szczególnej uwagi i troski, wyrażonej indywidualnym podejściem i dostosowaniem prowadzonych działań gospodarczych do warunków przyrodniczych i klimatycznych – powiedział Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych.
W ramach projektów małej retencji leśnicy realizują szereg zadań służących gromadzeniu i zatrzymywaniu wody w lesie oraz spowolnieniu powierzchniowego spływu:
- Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu
– mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych, zwany
też projektem małej retencji nizinnej. Projekt stanowi obecnie kontynuację działań realizowanych przez leśników od 2007 roku, których celem jest wzmocnienie odporności nizinnych ekosystemów leśnych na zagrożenia powodowane zmianą klimatu poprzez realizację kompleksowych działań retencyjnych i przeciwerozyjnych. Projekt ma również na celu minimalizację negatywnych skutków naturalnych zjawisk pogodowych i klimatycznych, jak choćby susze, pożary czy też powodzie i podtopienia. - Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu
– mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich, zwany też małą retencją górską. W ramach projektu realizowane są zadania zbliżone do zakresu wpisującego się w małą retencję nizinną, aczkolwiek z uwagi na lokalizację projektu – tereny górskie – projekt bezpośrednio wpływa ma wzmocnienie górskich ekosystemów leśnych. Projekt m.in. minimalizuje negatywne skutki intensywnych i długotrwałych opadów atmosferycznych, ekstremalnego przepływu wód w korytach, spływów powierzchniowych oraz niezwykle destrukcyjnego działania wód wezbraniowych.
Lasy Państwowe prowadzą również projekt „Lasy dla mokradeł – ochrona siedlisk hydrogenicznych na obszarach cennych przyrodniczo”. Jego najważniejszym celem jest przywrócenie funkcji lub utrzymanie stanu bagien, torfowisk i innych terenów podmokłych pozostających w zarządzie PGL LP na obszarach Sieci Natura 2000 i poza nimi. Projekt został uwzględniony w wykazie planowanych operacji o znaczeniu strategicznym w Programie Operacyjnym FEnIKS. Projekt opiera się o współpracę jednostek LP (ponad 120 nadleśnictw) z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu oraz z Centrum Ochrony Mokradeł.
– O tym, że bez wody nie ma życia – zarówno dla przyrody, jak i dla człowieka, wiedzą wszyscy, jednakże w kwestiach edukacji przyrodniczej, dotyczącej cennych ekosystemów bagiennych i mokradeł, mamy jeszcze wiele do zrobienia. Tereny podmokłe to bardzo często unikalne miejsca występowania chronionych gatunków flory i fauny, dom dla wielu owadów oraz ostoje populacji ptaków – dodaje dyrektor Koss.
Leśnicy dbają o mokradła i tereny bagienne nie tylko od święta! Każdego roku, w ramach zajęć edukacyjnych prowadzonych przez leśników, tysiące osób: dzieci, młodzieży i ludzi dorosłych, poznają niezwykły świat ekosystemów leśnych, których funkcjonowanie jest uzależnione od wody. Lasy to niezwykle złożone i bardzo wrażliwe obiekty przyrodnicze, w których niedobór lub brak wody objawiają się na wiele sposobów: od zanikania określonych gatunków roślin i zwierząt, po osłabienie, choroby i zamieranie całych fragmentów lasów. Świadomość zagrożeń, które niesie ze sobą zmiana klimatu i to jak możemy starać się im przeciwdziałać, łagodząc jej skutki, to zagadnienia, na które edukatorzy leśni starają się uwrażliwić jak największe grono odbiorców.
Leśnicy postrzegają lasy ekosystemowo, jako swoiste systemy „naczyń połączonych”. Oznacza to nic innego jak to, że lasy to nie tylko drzewa, ale też m.in. rezerwuar zasobów wodnych, tworzących każdorazowo unikalne, leśne mikroklimaty, warunkujący wilgotność siedlisk, a co za tym idzie – kształtujący bogactwo przyrodnicze danego obszaru.