Wydawca treści
Oferta edukacyjna
DSC_0155.jpg
Regulaminy oraz formy udostępniania obiektów edukacyjnych w zakładce Edukacja - Obiekty oraz Turystyka - Regulaminy
Leśnicy od wielu lat starają się przybliżyć społeczeństwu las. Nadleśnictwo Zamrzenica organizuje konkursy, spotkania oraz wycieczki do lasu dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Organizujemy konkursy dla dzieci szkół podstawowych, gimnazjalnych z zakresu wiedzy o lesie, środowisku i ekologii; organizowane są również spotkania z leśnikami w szkołach i poza nimi, akcje i imprezy okolicznościowe oraz cieszące się dużą popularnością lekcje terenowe.
WARTO ZOBACZYĆ.
I. OSADA ZAMRZENICA
niewielka miejscowośc, położona wśród lasów, nad strugą Zamrzonką, u jej ujścia do Zalewu Koronowskiego. Początki istnienia osady datuje się na rok 1408, z którego pochodzi notatka komturów krzyżackich na temat brodów na rzece Brdzie i Kamionce w pobliżu osady Sammernicz. Przez wieki rytm życia Zamrzenicy nadawał młyn wodny, będący podstawą jej istnienia. Niedawno jeszcze, wydobyte zostały ze strugi dwa młyńskie kamienie z XIX wieku.
Tak jak niegdyś przy młynie, tak teraz życie osady skupione jest wokół nadleśnictwa, które w 2000 roku obchodziło 100-lecie istnienia. Zamrzenica położona jest w miejscu, gdzie do spiętrzonych w latach 60-tych wód Brdy wpływa rzeka Kamionka. Miejsce to nosi miano Nogawicy i jest uważane za początek Zalewu Koronowskiego. W tym miejscu, w widłach Brdy i Kamionki znalazł swoje miejsce ośrodek PTTK.
Zalew jest jednym z największych zbiorników wodnych północnej Polski. Powstał jako sztuczny zbiornik zalewowy, po wybudowaniu zapory w Pieczyskach, koło Koronowa. Długość – ok. 36 km, powierzchnia ok.. 16 km², największa głębokość – ok. 20m, szerokość – od 100 do 1000 m, pojemność wód - ok. 81 mln. m3.
Przez prawie 50 lat istnienia zbiornika, otaczająca go przyroda, przystosowała się znakomicie do dość jednak radykalnych zmian fizjograficznych, związanych z jego powstaniem. Obecnie zalew wraz z bezpośrednio otaczającymi go terenami tworzy zbiorowisko bogatych, zróżnicowanych ekosystemów, stanowiąc jednocześnie dużą atrakcję turystyczną, skłaniającą do aktywnego wypoczynku, powiązanego ze sportami wodnymi i wędkarstwem.
Do atrakcji Zamrzenicy, oprócz malowniczego położenia należą również:
- leśna ścieżka edukacyjna „Nad Zamrzonką",
- kwatera myśliwska (poza polowaniami, również turystyczna) dla 12 osób,
- ogród dendrologiczny ( niedawno założony),
- kapliczka ludowa z pnia wielkiej topoli,
- kalendarium historyczne,
- plac biwakowy z drewnianymi wiatami,
- dąb „papieski",
- Cis 600–lecia",
- tablice informacyjno-edukacyjne.
II IZBA EDUKACYJNA WIERZCHLAS
Izba edukacyjna znajduje się w pomieszczeniu przy dawnej siedzibie Nadleśnictwa Wierzchlas. Sala wyposażona jest w stalą ekspozycję reprodukcji prac Leona Wyczółkowskiego. W siedzibie Nadleśnictwa dostępna jest również sala ze sprzętem audiowizualnym. Izba pomieścić może ok. 50 celem zwiedzania i 25 osób z którymi można prowadzić zajęcia.
Elementem izby jest również miejsce na ognisko, które znajduje nieopodal izby edukacyjnej. Miejsce to przeznaczone jest do prowadzenia „zielonej klasy" oraz spotkań leśników z młodzieżą. Może tam przebywać jednorazowo około 50 osób. Znajdują się tam stoły z ławkami, miejsce na ognisko.
Izba edukacyjna powstała w ramach realizacji zadania:
„Zagospodarowanie turystyczne terenu parkingu wraz z adaptacją istniejącego budynku na izbę ekspozycyjno-edukacyjną przy rezerwacie przyrody Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego w Wierzchlesie”
Przedmiotem inwestycji była przebudowa budynku gospodarczego (stara piwnica łowiecka) na budynek ekspozycyjno-edukacyjny wraz z jego wyposażeniem, budowa dwóch wiat leśnych, budowa zadaszenia nad ogniskiem, budowa chodnika od budynku ekspozycyjno-edukacyjnego do wiat leśnych, utwardzenie drogi wewnętrznej do rezerwatu oraz wymiana istniejącego ogrodzenia sadu.
IV. KOPALNIA WĘGLA BRUNATNEGO W PILE
Będąc w okolicy Piły k. Gostycyna warto zobaczyć kopalnie węgla brunatnego, z których pierwsza, kopalnia o nazwie BUKO powstała w 1892 roku. W 1900 r. uruchomiono następną OLGA, jeszcze później ALEKSANDRA, TERESA i MONTANIA. Po drugiej wojnie światowej, kopalnie popadły w ruinę. Obecnie na tym terenie pozostały ślady w postaci fragmentów murów i budowli oraz zapadliska kopalniane. Mieszkańcy Piły założyli stowarzyszenie pod nazwą BUKO, podejmujące działania, mające na celu utworzenie w tym miejscu skansenu, który może stać się dużą atrakcją turystyczną. Dzisiaj jest już udostępniony do obejrzenia fragment sztolni upadowej oraz fragmenty obiektów (fundamenty) kopalnianych. Ustawiono też ciekawą tablicę informacyjną.
V. MOST KOLEJOWY W LEŚNICTWIE LISIEJAMY
„Żelazną" atrakcją lasów Nadleśnictwa Zamrzenica jest stalowy most kolejowy, na nieczynnej już trasie Terespol – Pruszcz (Złotów), spinający dwa brzegi niegdyś Brdy, obecnie zaś Zalewu Koronowskiego. Łukowa konstrukcja mostu zwisa nad lustrem wody niewiele ponad metr.
PROPOZYCJE WYCIECZEK
TRASA NR 1 „SZLAKIEM CISÓW"
Początek trasy - rezerwat cisów „Jeleniagóra", położonego na obrębie Wierzchlas, bezpośrednio przy Leśnictwie Jeleniagóra. Rezerwat nosi imię nadleśniczego Kazimierza Szlachetki, zasłużonego dla wierzchleskiego leśnictwa. Tutaj zapoznajemy się krótko z biografią K. Szlachetki, następnie z Jeleniejgóry, pieszo, ruszamy leśnymi dróżkami do wsi Lisiny.
W środku wsi, zatrzymujemy się przy potężnym leju, będącym śladem po wybuchu niemieckiej „Wunderwaffe" – bomby V-2. Te super nowoczesne (jak na 1945 rok) bomby rakietowe, były wystrzeliwane z pobliskiego poligonu, między innymi na Londyn. Następnie rzut oka na zlokalizowane przy trasie podsadzenia cisa, założone w ramach realizowanego przez nadleśnictwo Zamrzenica, szerokiego programu restytucji cisa i zachowania puli genowej jego populacji we Wierzchlesie. Kolejnym etapem jest przemarsz przez wieś Bieszewo i mijając po drodze stare drewniane chaty oraz figurę Świętego Rocha, zmierzamy do wsi Mukrz, skąd można zobaczyć panoramę wierzchleskiego rezerwatu cisów, od strony jeziora Mukrz. Z Mukrza już tylko ok.3 km i jesteśmy we Wierzchlesie, na parkingu przy rezerwacie cisów im. Leona Wyczółkowskiego.
Długość trasy pieszej – ok. 11,5 km.
TRASA NR 2 „NAD ZAMRZONKĄ"
Zwiedzanie Zamrzenicy, w tym kapliczka Matki Boskiej Zamrzenickiej, kalendarium historyczne, cis 600-lecia, park dendrologiczny.Następnie ruszamy trasą leśnej ścieżki edukacyjnej - „Nad Zamrzonką", zlokalizowanej wzdłuż malowniczo meandrującej strugi Zamrzonki. Dalej marsz leśnymi ścieżkami i brzegami śródleśnych jezior: Cytaki, Strzyżyny Wielkie, Strzyżony Małe, Chude Duże, Chude Małe, Mordowiec i powrót do Zamrzenicy.
Długość trasy 12 km.
Najnowsze aktualności
Masz las lub grunt do zalesienia i chcesz go sprzedać?
Masz las lub grunt do zalesienia i chcesz go sprzedać?
Masz las lub grunt do zalesienia i chcesz go sprzedać? W szczególności przylegający do gruntu zarządzanego przez jednostkę Lasów Państwowych lub znajdujący się w pobliżu gruntów LP?
Sprawdź, w zasięgu którego nadleśnictwa znajduje się Twój grunt i ustal numer działki ewidencyjnej. Sprawdź, czy las/grunt spełnia warunki, na jakich nadleśnictwo może odkupić od Ciebie tę nieruchomość. Skontaktuj się z nadleśnictwem i przedstaw mu ofertę sprzedaży. Nadleśnictwo oceni przydatność oferowanego gruntu i zleci rzeczoznawcy wycenę wskazanej działki oraz zaproponuje cenę nabycia.
Kupując nowe grunty, Lasy Państwowe realizują założenia Krajowego Programu Zwiększania Lesistości, opracowanego przez Instytut Badawczy Leśnictwa. Do 2050 roku lesistość Polski zwiększy się do 33%, tym samym zwiększy się bezpieczeństwo klimatyczne kraju.
Zasady skupu gruntów pod nowe lasy wyjaśnia krótki przewodnik:
Jestem zainteresowany sprzedażą. Co mam zrobić?
Przede wszystkim ustalić w zasięgu administracyjnym, którego nadleśnictwa leży nieruchomość. Sprawdzić, czy las/grunt spełnia warunki skupu gruntów przez jednostki LP, a następnie skierować ofertę do nadleśnictwa, precyzyjnie opisując działkę: wskazując dokładny adres ewidencyjny. Wcześniejszego uregulowania wymagają też sprawy własnościowe, jak np. dziedziczenie.
Jakimi gruntami będą zainteresowane Lasy Państwowe?
Rodzaj gruntów i warunki ich zakupu określa ustawa o lasach. Art. 37 wymienia, że Lasy Państwowe mogą nabyć „lasy, grunty przeznaczone do zalesienia lub inne grunty lub nieruchomości, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami gospodarki leśnej i nie narusza interesu Skarbu Państwa”. W praktyce, w szczególnosci będą to grunty sąsiadujące z obszarami zarządzanymi przez Lasy Państwowe, przylegające do nich – ze względu na możliwość prowadzenia gospodarki leśnej oraz oraz tworzące samodzielne kompleksy leśne w niewielkiej odległości od gruntów Lasów Państwowych, a także takie, w stosunku do których istnieje możliwość zniesienia współwłasności lub regulacji przebiegu granicy polno-leśnej. Zdarzają się sytuacje, w których w sąsiedztwie lub nawet wewnątrz terenu zarządzanego przez Lasy Państwowe usytuowane są enklawy innej własności. Z takimi sytuacjami mamy do czynienia głównie na Mazowszu i w Polsce wschodniej.
Status gruntów można zweryfikować w internetowym Banku Danych o Lasach – https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/
Ile zapłacą nadleśnictwa?
Cena zakupu jest uzależniona od wielu czynników, m.in. od położenia i kształtu działki, gatunków drzew, które na niej rosną, wieku i stanu sanitarnego drzewostanu. Każdy zakup na rzecz Skarbu Państwa poprzedza wycena rzeczoznawcy majątkowego.
Mówiąc o krajowych zasobach leśnych należy przede wszystkim przytoczyć dwa główne wskaźniki - lesistość i zasobność. Lesistość to procent pokrycia powierzchni kraju przez lasy, zasobność to z kolei przeciętna objętość masy drzewnej na jednostkę powierzchni, wyrażana w m3 na hektar. Pierwszy z wymienionych wskaźników osiągnął w Polsce 30%, drugi zaś 290 m3/ha. Dużo to czy mało? Jak wypadamy w tym względzie na tle Europy i świata?
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Obecnie lasy rosną w Polsce na ponad 9,2 mln ha, co odpowiada lesistości 30 proc. powierzchni kraju. Z tego 7,15 mln ha to lasy państwowe. Wartość ta robi jeszcze większe wrażenie jeśli odniesiemy ją do lesistości kraju w dniu zakończenia II wojny światowej, wówczas jedynie 20,8% powierzchni Polski było pokryte lasami. Można więc powiedzieć, że trzy pokolenia Polaków, w niecałe stulecie zalesiły 9% powierzchni swojego kraju! Według Polityki Leśnej Państwa – strategicznego dokumentu opisującego kierunki rozwoju polskich lasów, w 2050 roku mamy osiągnąć lesistość na poziomie 33% powierzchni kraju.
Lesistość Polski wynosząca 30% (w stosunku do powierzchni lądowej) jest zbliżona do przeciętnej lesistości świata (30,6%). Lesistość naszego kraju jest także zbliżona do lesistości Europy (bez Rosji) wynoszącej 32,2% oraz Ameryki Północnej (33%). Jest ona natomiast zdecydowanie niższa od lesistości Ameryki Południowej (49%), Europy razem z Rosją (44,7%) i Ameryki Środkowej (38%). Lesistość Polski jest natomiast zdecydowanie wyższa niż lesistość całej Afryki (23%), Azji (19%) oraz Oceanii (23%).
Najważniejsze jednak, że zarówno lesistość Polski, jak i Europy od lat wzrasta. Jest to niestety wyjątkiem w kontekście innych kontynentów, gdzie trwa de facto deforestacja (wylesienie). Najsilniej proces ten dotyka Amerykę Południową. Tymczasem polskie prawo gwarantuje, że każdy las jest odnawiany przez sadzenie lub z wykorzystaniem odnowienia naturalnego w czasie 5 lat od wycięcia, w praktyce zrównoważonej gospodarki leśnej dużo szybciej.
Wracając jednak do lesistości Polski, warto podkreślić, że dziś myślimy już o perspektywie 2050 roku i wspomnianych 33%, stąd w Lasach Państwowych w ostatnim roku nastąpiła intensyfikacja programu skupu gruntów.
W tym miejscu trzeba podkreślić, że w naszym kraju większością lasów (77 proc.) zarządza Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe i to głównie na tej instytucji spoczywa obowiązek realizacji założeń strategii wzrostu lesistości. Blisko 1,8 mln ha, czyli ponad 19 proc. lasów w Polsce, należy do osób prywatnych.
Zasady akcji powiększania zasobów leśnych przez Lasy Państwowe, reguluje Zarządzenie nr 79 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z 30 grudnia 2021 roku. W tym roku poszczególni nadleśniczowie mieli za zadanie aktywnie promować ofertę zakupów. Zarządzenie wskazuje też na źródło finansowania zakupu gruntów. Są nim własne fundusze nadleśnictwa lub, w przypadku ich braku, środki pochodzące z funduszu leśnego, czyli specjalnego, wspólnego instrumentu finansowego, do którego część zysku wpłacają wszystkie jednostki Lasów Państwowych.
Drugi z przywołanych na wstępie wskaźników też dobitnie wskazuje na fakt, że polskie lasy są bardziej zasobne, niż przed laty. Dość powiedzieć, że w 1945 roku, na hektarze rosło przeciętnie o blisko 100 m3 mniej drzew! Oczywiście był to głównie skutek rabunkowej działalności okupantów, a wcześniej zaborców.
Dziś zasobność na poziomie 290 m3/ ha, stawia nas w czołówce na kontynencie europejskim, gdzie największą zasobnością lasów charakteryzują się lasy Europy Środkowo-Zachodniej (238 m3/ha) oraz Środkowo-Wschodniej (237 m3/ha), a najniższą Europy Południowo-Zachodniej (90 m3/ha) i Rosji (101 m3/ha). Przeciętna zasobność lasów Europy wynosi 163 m3/ha.
Skąd tak szczegółowe dane dotyczące wymienionych wskaźników?
Okazuje się jednak, że lasy są dziś, wbrew obiegowemu przekonaniu, że „w lesie drzewa niepoliczone”, dokładnie zinwentaryzowane i opisane, zarówno pod kątem parametrów ilościowych, jak i jakościowych. Odpowiada za to program Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu, którego kolejne cykle realizowane są w latach 2005-2009, 2010-2014, 2015-2019, 2020-2024 finansowany ze środków Lasów Państwowych – funduszu leśnego. W okresie tym polskie lasy zostały, przy użyciu nowoczesnych technologii dokładnie pomierzone oraz skatalogowane.
Dziś takie dokładne pomiary nie stanowią problemu mając do dyspozycji system informacji przestrzennej, działający w oparciu o dane GPS czy zdjęcia lotnicze, oraz programy komputerowe dokonujące szybkiej analizy danych.
Co ciekawe, wszystkie te informacje są dostępne bezpłatnie dla każdego zainteresowanego. Wyniki Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu, Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej zebrało w specjalny raport, który został opublikowany w sieci. Szczegółowe zaś dane dotyczące poszczególnych fragmentów lasu w wybranej okolicy można sprawdzić w Banku Danych o Lasach.
BDL to rozbudowany system informatyczny gromadzący, przetwarzający i udostępniający informacje dotyczące lasów wszystkich form własności na terenie Polski. Bank dostarcza informacji na potrzeby statystyki publicznej, krajowej jak międzynarodowej, a także planowania przestrzennego.
W systemie są gromadzone opisy taksacyjne z dokumentacji urządzeniowej dla lasów wszystkich form własności, informacje z opracowań siedliskowych i fitosocjologicznych, a także dane z Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasów, z zakresu gospodarki łowieckiej, informacje o pożarach w lasach i wiele innych informacji dotyczących terenów leśnych.
Bank Danych o Lasach udostępnia swoje zasoby poprzez stronę www.bdl.lasy.gov.pl, a także specjalną aplikację na smartfon – mBDL.
Głównymi elementami są mapa interaktywna, pomagająca lokalizować obszar, którym jesteśmy zainteresowani oraz kreator zestawień dot. danych źródłowych.
Ponadto udostępniane są tam publikacje z zakresu szeroko pojętego leśnictwa, jak np. Raport o stanie lasów, kolejne roczniki Leśnictwa przygotowane przez Główny Urząd Statystyczny czy Aktualizacja stanu lasu przygotowywana corocznie w ramach prac nad BDL.
W ramach portalu BDL funkcjonuje również system automatycznego pobierania danych o aktualnych wydzieleniach leśnych w zarządzie poszczególnych nadleśnictw PGL LP.
