Wydawca treści
Lasy Regionu
Sosna – królowa naszych lasów (fot. M. Stopiński)
Ols porzeczkowy o kępkowo-dolinkowej strukturze (fot. M. Stopiński)
Wiele drzewostanów sosnowych cechuje się doskonałą jakością (fot. M. Stopiński)
Rosnące na żyźniejszych siedliskach buczyny – szczególnie piękne jesienią (fot. M. Stopiński)
Brzoza brodawkowata jest częstą domieszką naszych lasów (fot. M. Stopiński)
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu, według regionalizacji przyrodniczo-leśnej, obejmuje tereny położone głównie w Krainie III (Wielkopolsko-Pomorskiej) oraz niewielkiej, południowej części Krainy I (Bałtyckiej).
W Krainie Wielkopolsko-Pomorskiej są to następujące mezoregiony: Borów Tucholskich, Zaborski, Pojezierza Krajeńskiego, Doliny Brdy, Wysoczyzny Świeckiej, Kotliny Grudziądzkiej, Pojezierza Chełmińskiego, Doliny Drwęcy, Pojezierza Dobrzyńskiego, Równiny Urszulewskiej, Doliny Środkowej Noteci, Kotliny Toruńsko-Płockiej i Pojezierzy Wielkopolskich.
W skład Krainy Bałtyckiej wchodzą mezoregiony: Pojezierza Starogardzkiego, Doliny Kwidzyńskiej, Pojezierza Iławskiego, Pojezierza Brodnickiego oraz Garbu Lubawskiego.
|
|
Krainy przyrodniczo-leśne: Kraina I Bałtycka kolor czarny – granice krain kolor zielony – granice mezoregionów kolor pomarańczowy – obszar RDLP w Toruniu |
W krajobrazie Krainy Wielkopolsko-Pomorskiej dominują tereny pagórkowate pojezierne i równinne, w tym doliny rzeczne i równiny akumulacyjne. Klimat jest ciepły i stosunkowo suchy. Roczna suma opadów kształtuje się najczęściej poniżej średniej dla Polski, to jest poniżej 600 mm. Lokalnie, np. na Kujawach oraz na obszarach na wschód od Bydgoszczy opady nie przekraczają 500 mm.
Na terenie Krainy Wielkopolsko-Pomorskiej najliczniej występują bory sosnowe reprezentowane głównie przez suboceaniczny i subkontynentalny bór świeży. Najwyższe wzniesienia, często wydmowe, pokryte są niekiedy śródlądowym borem suchym. Bory mieszane reprezentuje zespół kwaśnej dąbrowy oraz – bardziej charakterystyczny dla tego obszaru – kontynentalny bór mieszany. Ponadto dość często spotykany jest zespół świetlistej dąbrowy.
Najżyźniejsze siedliska reprezentuje grąd środkowoeuropejski oraz mniej licznie występujące na tym terenie lasy bukowe. Ponadto, w sąsiedztwie większych rzek (Wisły, Noteci), spotykane są rozleglejsze fragmenty łęgów: jesionowo-olszowego i wiązowo-jesionowego. Olsy, związane z żyznymi glebami organicznymi, występują jako zespół olsu torfowcowego oraz olsu porzeczkowego.
Lesistość Krainy Wielkopolsko-Pomorskiej jest większa niż w granicach Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu i przekracza 30 proc. Lasy skupiają się głównie w północnej części krainy (Bory Tucholskie) oraz na jej zachodzie, już poza granicami dyrekcji toruńskiej. Na pozostałym terenie są bardziej rozproszone. Najmniej lasów występuje w dzielnicy Pojezierza Chełmińsko-Dobrzyńskiego. Zasobność drzewostanów w Krainie Wielkopolsko Pomorskiej jest niższa od średniej krajowej i kształtuje się poniżej 200 metrów sześciennych na hektarze.
|
|
kolor szary – zasięg terytorialnego działania kolor zielony – lasy kolor niebieski – wody
|
Ponieważ lasy w Krainie III utrzymały się na glebach uboższych, głównie bielicowych i rdzawych, ponad połowę siedlisk leśnych zajmuje bór świeży. Głównym gatunkiem lasotwórczym, występującym na każdym niemal siedlisku, jest sosna zwyczajna. Powierzchniowy udział drzewostanów z przewagą sosny jest bardzo duży i wynosi ponad 89 proc.
Głównym gatunkiem lasotwórczym, występującym na każdym niemal siedlisku, jest sosna zwyczajna. Powierzchniowy udział drzewostanów z przewagą sosny jest bardzo duży i wynosi ponad 89 proc. Na ubogich siedliskach sosna tworzy lite drzewostany, natomiast na siedliskach żyźniejszych występuje w zmieszaniu z dębem, brzozą oraz świerkiem. Na siedliskach żyznych (las świeży) spotykana jest jako gatunek domieszkowy w drzewostanach dębowych, rzadziej bukowych. Na ubogich siedliskach wilgotnych i bagiennych może tworzyć lite drzewostany lub z domieszką brzozy, natomiast na nieco żyźniejszych może występować w zmieszaniu z brzozą, świerkiem i olszą.
Świerk w Krainie Wielkopolsko-Pomorskiej występuje poza granicami naturalnego zasięgu i nie ma dużego znaczenia lasotwórczego.
Drzewostany bukowe osiągają bardzo wysoką zasobność w Krainie III, jednak zajmują niewielkie powierzchnie. Buk znajduje się tutaj w ramach swego rozproszonego zasięgu i nie ma większego znaczenia lasotwórczego. Występuje na żyznych siedliskach lasu świeżego, gdzie może tworzyć lite drzewostany lub z domieszką dębu.
Większe znaczenie wśród gatunków liściastych ma dąb szypułkowy. Drzewostany dębowe z udziałem graba spotykane są na żyznym siedlisku lasu świeżego. W lesie łęgowym dąb tworzy drzewostany z udziałem lipy, jesionu i wiązu, a na siedlisku lasu wilgotnego z udziałem brzozy i olszy. Natomiast dąb bezszypułkowy występuje jako domieszka w drzewostanach sosnowych na siedliskach nieco uboższych i mniej wilgotnych.
Olsza czarna występuje na żyznych siedliskach bagiennych i wilgotnych. Lite drzewostany tworzy na siedlisku olsu, natomiast na siedlisku olsu jesionowego towarzyszy jej jesion wyniosły.
Najpospolitszym gatunkiem domieszkowym jest brzoza brodawkowata spotykana w drzewostanach niemal na każdym siedlisku, lecz z rozmaitym udziałem. Na siedliskach wilgotnych może występować jednocześnie z brzozą omszoną. Brzoza występuje najliczniej w drzewostanach sosnowych na wilgotnych siedliskach borowych.
Najnowsze aktualności
Międzynarodowy Dzień Lasów 2024
Międzynarodowy Dzień Lasów 2024
21 marca to Międzynarodowy Dzień Lasów. Został on ustanowiony w 2012 roku przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych i od tamtej pory jest obchodzony na całym świecie. Obchody mają na celu rozbudzenie w społeczności całego świata świadomości znaczenia lasów dla człowieka.
„Lasy i innowacje. Nowe rozwiązania dla lepszego świata.” to tegoroczne hasło Międzynarodowego Dnia Lasów. W pierwszej chwili możemy sobie pomyśleć, że co ma las wspólnego z innowacjami technologicznymi. A szybki rozwój nowoczesnych technologii ma niebagatelne znaczenie dla utrzymania różnorodności biologicznej, ochrony ekosystemów leśnych i zmniejszenie negatywnych efektów zmiany klimatu.
Im lepiej poznamy lasy i im lepszymi analizami dysponujemy, tym lepiej możemy je chronić. Jako jedyny kraj w Europie możemy się pochwalić „hurtownią” danych o lasach. Lasy Państwowe stworzyły i utrzymują platformę „Bank Danych o Lasach” (BDL), która gromadzi, przetwarza i udostępnia informacje o wszystkich lasach w Polsce, niezależnie od ich form własności. W oparciu o BDL działają także m.in. mobilna aplikacja mBDL, aplikacja wspomagająca zarządzanie lasami prywatnymi czy aplikacja do kontroli i tworzenia danych na potrzeby uproszczonych planów urządzenia lasu. Bank Danych o Lasach jest dostępny dla każdego, jest bezpłatny i w pełni finansowany ze środków Lasów Państwowych.
Usprawnienia technologiczne są kluczowe w zapobieganiu pożarom lasów. Polska i Lasy Państwowe mogą pochwalić się wyjątkowo skutecznym systemem ochrony przeciwpożarowej. Jeśli chodzi o liczbę pożarów lasów w Europie, to Polskę wyprzedzają tylko dwa kraje z półwyspu iberyjskiego - Portugalia i Hiszpania. Jednak w mediach nie słyszy się zbyt wiele o ogromnych powierzchniach zniszczonych przez ogień. Dlaczego? Jest to niewątpliwa zasługa funkcjonującego w LP i ciągle doskonalonego systemu ochrony przeciwpożarowej lasu. Celem systemu jest jak najszybsze wykrycie dymu, precyzyjne ustalenie miejsca pożaru i umożliwienie jak najszybszego podjęcia działań gaśniczych. Dzięki temu większość pożarów udaje się ugasić w fazie początkowej, nie dopuszczając do rozwoju katastrofalnych pożarów wielkoobszarowych.
Jednym z elementów systemu ochrony ppoż. jest codzienny, bezpośredni pomiar wilgotności ściółki i parametrów meteorologicznych. Dzięki unikatowej w skali Europy metodzie możemy precyzyjnie ustalić stopień zagrożenia w danym dniu, na terenie całego kraju. Jest to możliwe tylko dlatego, że Lasy Państwowe pokrywają niemalże całą powierzchnię kraju.
Oprócz tego system tworzy wiele współpracujących ze sobą elementów m.in.: dostrzegalnie, kamery, dojazdy pożarowe, punkty czerpania wody, samoloty, śmigłowce, samochody patrolowo-gaśnicze, bazy sprzętu i pasy przeciwpożarowe. Dostrzegalnie tworzą system obserwacji, pokrywający monitoringiem większą część lasów w Polsce, w tym także lasy prywatne i parki narodowe. Gdy obserwator zauważa pożar nie ma znaczenia czy pali się las państwowy czy prywatny, akcja gaśnicza zostaje rozpoczęta.
Nowoczesne badania i nauka przesuwają granice tego, co możemy zrobić z drewnem i innymi produktami leśnymi. Od budownictwa po medycynę, innowacje w produktach leśnych pomagają tworzyć alternatywy dla obciążających środowisko materiałów, takich jak beton, stal, tworzywa sztuczne i włókna syntetyczne. W obliczu zmian klimatycznych ważne jest też to, że nie tylko żywe drzewa wiążą znaczne ilości dwutlenku węgla. Wielkim magazynem CO2 są również produkty z drewna.
Pochodzenie, sposób pozyskania i właściwości fizyczne drewna sprawiają, że jest najbardziej naturalnym i przyjaznym materiałem, który wykorzystujemy na tak wielką skalę. Jest niezbędnym elementem modnego dziś życia w stylu „eko", w harmonii z naturą i w zdrowiu.
Szacuje się, że współcześnie drewno ma ok. 30 tys. zastosowań. Drewno i materiały drewnopochodne są wykorzystywane m.in. w budownictwie, górnictwie, energetyce, do produkcji maszyn rolniczych i przemysłowych, podłóg, mebli, płyt, papieru i opakowań, narzędzi, instrumentów muzycznych, sprzętu sportowego, zabawek czy materiałów biurowych.
To tylko kilka przykładów tego jak Lasy Państwowe wykorzystują innowacje technologiczne by w jak najlepszym stopniu móc realizować powierzone im zadanie opieki nad lasami, które stanowią 1/3 powierzchni naszego kraju. Łączymy ponad 100-letnie doświadczenie z wykorzystaniem najnowszej wiedzy i osiągnięć naukowych.
Z najważniejszymi przesłaniami tegorocznej edycji Międzynarodowego Dnia Lasów można zapoznać się na stronie FAO, a poniżej zapraszamy do obejrzenia krótkiego filmu, przygotowanego przez FAO.
