Asset Publisher Asset Publisher

Wstęp

UWAGA!

Nadleśnictwo Zamrzenica z przykrością informuje, że po dokonanej lustracji terenowej części rezerwatu udostępnionej do zwiedzania, stwierdzono występowanie w I piętrze drzewostanu dużej ilości drzew  obumarłych i w  bardzo słabym stanie zdrowotnym. Wzdłuż wyznaczonej do zwiedzania ścieżki oraz na dojściu do bramy rezerwatu znajdują się drzewa obumarłe, wykazujące oznaki zamierania, pochylone nad ścieżką, powodujące bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia osób poruszających się po tej ścieżce. Są to naturalne procesy dojrzewania i zamierania drzewostanu w wieku około 200 lat.


W związku z powyższym teren rezerwatu „Cisy Staropolskie im. Leona Wyczólkowskiego” nie jest udostępniony do zwiedzania!


 

Rezerwat "Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego"  w Wierzchlesie należy do najstarszych chronionych obiektów przyrodniczych W Polsce. Wyróżnia się bogactwem zasobów przyrodniczych i interesującymi dziejami, a w obrębie rozległego kompleksu leśnego Bory Tucholskie niewątpliwie reprezentuje jego najciekawsze miejsce. Rezerwat ten opisano  w licznych publikacjach naukowych i spopularyzowano bardziej dostępnych tekstach, leczo tym miejscu nie powstało wyczerpujące kompendium wiedzy. Próbę takiego opracowania podjęli w latach 50. I 60. XX w. badacze z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, lecz wydrukować zdołano jedynie częściowe rezultaty ich prac.

Dotychczasowe zainteresowanie rezerwatem niemal wyłącznie ograniczało się do jego części o powierzchni około 18,5 ha, w której rosną cisy. Cały bowiem obszar rezerwatu, poza wyspo- kształtnym miejscem z cisami, obejmuje także jezioro Mukrz, okalające lasy i liczne torfowiska. W rezerwacie ochronie podlega jedna z większych w Europie naturalnych populacji cisa. Niestety, od 100 lat obserwuje się obumieranie siewek powodujące niemal zupełny brak odnowienia cisa. Doprowadziło to do spadku liczebności z około 5,5 tys .żywych drzew roku 1910 do około 2,84 tys. w 2010. r. Z kilku przyczyn odpowiedzialnych za taki stan, można wykluczyć domniemane obniżenie, w okresie międzywojennym, poziomu wody w jeziorze Mukrz oj eden metr.

Rezultaty przeprowadzonych w latach 2002-2005 badań geologii i rozwoju torfowisk a także historii roślinności po ostatnim zlodowaceniu (tj. od około 14 tys. lat) w otoczeniu obecnego stanowiska cisów, aktywna postawa służby leśnej Nadleśnictwa Zamrzenica oraz zaangażowanie Towarzystwa Przyjaciół Dolnej Wisły, pozwoliły na podjęcie skutecznych starań o rozpoczęcie czynnej ochrony cisów w Wierzchlesie.

„Renasans" zainteresowania rezerwatem zaowocował w 2007 r. kolejnym powiększeniem powierzchni rezerwatu do 116,9 ha (m.in. poprzez włączenie dotychczasowej otuliny) oraz utworzenie nowej o powierzchni 12,0 ha. Dodatkowo w latach 2007-2011 przeprowadzono bardziej szczegółowe badania zarówno części abiotycznej jak i biotycznej rezerwatu.

 

Tekst: Jarosław Pająkowski
Zdjęcia: Robert Piosik

 

Projekt: Ochrona przyrody oraz ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo
na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu


Asset Publisher Asset Publisher

Back

Zabiegi ratujące lasy przed gradacją owadów

Zabiegi ratujące lasy przed gradacją owadów

Informujemy, że w okresie od 23 kwietnia do II dekady czerwca 2023 roku planowane są ratownicze zabiegi samolotowe we fragmentach drzewostanów sosnowych, w których wystąpi gradacyjnie barczatka sosnowa, brudnica mniszka i boreczniki sosnowe.

Zabiegiem zostaną objęte fragmenty drzewostanów w nadleśnictwach:

Bydgoszcz, Trzebciny, Tuchola, Solec Kujawski, Dobrzejewice, Włocławek, Różanna, Miradz, Żołędowo, Gniewkowo, Dąbrowa, Woziwoda, Zamrzenica, Cierpiszewo, Osie, Rytel, Przymuszewo, Czersk.

 

Aktualnie w ww. nadleśnictwach trwają badania i obserwacje, mające na celu ustalenie stopnia i zasięgu powierzchniowego gradacji. W przypadku stwierdzenia zagrożenia trwałości drzewostanów wykonane zostaną zabiegi przy użyciu preparatu Foray 76B, Mospilan 20SP oraz Los Ovados (doświadczenie Instytutu Badawczego Leśnictwa).

 

Preparat Foray uszkadza układ pokarmowy gąsienic (preparat tzw. żołądkowy), jego działanie opiera się na bakterii Bacillus thuringiensis. W czasie zabiegów ratowniczych zostanie zastosowana dawka 2,5 litra/ha powierzchni leśnej, na której las jest zagrożony.
Z kolei preparat Mospilan, powszechnie stosowany w rolnictwie i ogrodnictwie, ma charakter kontaktowy, czyli oddziałuje na gąsienice w wyniku ich kontaktu z preparatem, uszkadzając układ nerwowy. W przypadku przedostania się do układu pokarmowego ma oddziaływanie żołądkowe. Na każdy 1 ha zagrożonych lasów zostanie zastosowane 0,4 kg preparatu rozcieńczonego w wodzie i połączonego z substancją ułatwiającą utrzymanie cieczy na powierzchni igieł, tzw. adiuwantem.

 

Wstęp i wjazd na tereny leśne w trakcie zabiegu będzie okresowo zabroniony. Drzewostany, w których wystąpi konieczność przeprowadzenia akcji ograniczania populacji owadów będą oznakowane stosownymi tablicami. Informacje o dokładnych terminach zabiegów i lokalizacji pól zabiegowych można będzie uzyskać (m.in.na stronach internetowych) w ww. nadleśnictwach.

Równowaga w przyrodzie jest nieodzownym elementem utrzymania trwałości lasów. Niestety czasami zostaje ona zburzona przez czynnik, na który nie mamy wpływu. Z taką sytuacją mamy do czynienia np. po przejściu huraganowych wiatrów, które łamią i przewracają całe połacie drzew.

Zjawiskiem przyrodniczym, które charakteryzuje cykliczność są masowe pojawy owadów. Ich występowanie w ustabilizowanej liczebności jest elementem przyrody, jednak gwałtowne, masowe występowanie, czyli gradacja, zagraża lasom, które mogą zostać poważnie uszkodzone i osłabione, a nawet nie przeżyć.

Leśnicy spodziewali się gradacji w bieżącym roku, jednak jej przewidywana skala jest niespotykaną od wielu lat. Mamy na uwadze to, że w przyrodzie występuje wiele pożytecznych organizmów, dlatego nasze działania będą maksymalnie selektywne, czyli będą celowane w owady wyrządzające szkody. Przed jakimikolwiek działaniami z naszej strony zostały uprzedzone instytucje związane z ochroną środowiska oraz  pszczelarze. Uwzględnimy także obecność cieków i zbiorników wodnych, które zawsze omijamy z odpowiednio dużym buforem, podejmując działania.

Mamy także olbrzymią prośbę do Państwa - o wyrozumiałość dla naszych działań i wsparcie dla leśników. Przed nami potężne wyzwanie, by obronić lasy regionu.