Asset Publisher
Oferta edukacyjna
DSC_0155.jpg
Regulaminy oraz formy udostępniania obiektów edukacyjnych w zakładce Edukacja - Obiekty oraz Turystyka - Regulaminy
Leśnicy od wielu lat starają się przybliżyć społeczeństwu las. Nadleśnictwo Zamrzenica organizuje konkursy, spotkania oraz wycieczki do lasu dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Organizujemy konkursy dla dzieci szkół podstawowych, gimnazjalnych z zakresu wiedzy o lesie, środowisku i ekologii; organizowane są również spotkania z leśnikami w szkołach i poza nimi, akcje i imprezy okolicznościowe oraz cieszące się dużą popularnością lekcje terenowe.
WARTO ZOBACZYĆ.
I. OSADA ZAMRZENICA
niewielka miejscowośc, położona wśród lasów, nad strugą Zamrzonką, u jej ujścia do Zalewu Koronowskiego. Początki istnienia osady datuje się na rok 1408, z którego pochodzi notatka komturów krzyżackich na temat brodów na rzece Brdzie i Kamionce w pobliżu osady Sammernicz. Przez wieki rytm życia Zamrzenicy nadawał młyn wodny, będący podstawą jej istnienia. Niedawno jeszcze, wydobyte zostały ze strugi dwa młyńskie kamienie z XIX wieku.
Tak jak niegdyś przy młynie, tak teraz życie osady skupione jest wokół nadleśnictwa, które w 2000 roku obchodziło 100-lecie istnienia. Zamrzenica położona jest w miejscu, gdzie do spiętrzonych w latach 60-tych wód Brdy wpływa rzeka Kamionka. Miejsce to nosi miano Nogawicy i jest uważane za początek Zalewu Koronowskiego. W tym miejscu, w widłach Brdy i Kamionki znalazł swoje miejsce ośrodek PTTK.
Zalew jest jednym z największych zbiorników wodnych północnej Polski. Powstał jako sztuczny zbiornik zalewowy, po wybudowaniu zapory w Pieczyskach, koło Koronowa. Długość – ok. 36 km, powierzchnia ok.. 16 km², największa głębokość – ok. 20m, szerokość – od 100 do 1000 m, pojemność wód - ok. 81 mln. m3.
Przez prawie 50 lat istnienia zbiornika, otaczająca go przyroda, przystosowała się znakomicie do dość jednak radykalnych zmian fizjograficznych, związanych z jego powstaniem. Obecnie zalew wraz z bezpośrednio otaczającymi go terenami tworzy zbiorowisko bogatych, zróżnicowanych ekosystemów, stanowiąc jednocześnie dużą atrakcję turystyczną, skłaniającą do aktywnego wypoczynku, powiązanego ze sportami wodnymi i wędkarstwem.
Do atrakcji Zamrzenicy, oprócz malowniczego położenia należą również:
- leśna ścieżka edukacyjna „Nad Zamrzonką",
- kwatera myśliwska (poza polowaniami, również turystyczna) dla 12 osób,
- ogród dendrologiczny ( niedawno założony),
- kapliczka ludowa z pnia wielkiej topoli,
- kalendarium historyczne,
- plac biwakowy z drewnianymi wiatami,
- dąb „papieski",
- Cis 600–lecia",
- tablice informacyjno-edukacyjne.
II IZBA EDUKACYJNA WIERZCHLAS
Izba edukacyjna znajduje się w pomieszczeniu przy dawnej siedzibie Nadleśnictwa Wierzchlas. Sala wyposażona jest w stalą ekspozycję reprodukcji prac Leona Wyczółkowskiego. W siedzibie Nadleśnictwa dostępna jest również sala ze sprzętem audiowizualnym. Izba pomieścić może ok. 50 celem zwiedzania i 25 osób z którymi można prowadzić zajęcia.
Elementem izby jest również miejsce na ognisko, które znajduje nieopodal izby edukacyjnej. Miejsce to przeznaczone jest do prowadzenia „zielonej klasy" oraz spotkań leśników z młodzieżą. Może tam przebywać jednorazowo około 50 osób. Znajdują się tam stoły z ławkami, miejsce na ognisko.
Izba edukacyjna powstała w ramach realizacji zadania:
„Zagospodarowanie turystyczne terenu parkingu wraz z adaptacją istniejącego budynku na izbę ekspozycyjno-edukacyjną przy rezerwacie przyrody Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego w Wierzchlesie”
Przedmiotem inwestycji była przebudowa budynku gospodarczego (stara piwnica łowiecka) na budynek ekspozycyjno-edukacyjny wraz z jego wyposażeniem, budowa dwóch wiat leśnych, budowa zadaszenia nad ogniskiem, budowa chodnika od budynku ekspozycyjno-edukacyjnego do wiat leśnych, utwardzenie drogi wewnętrznej do rezerwatu oraz wymiana istniejącego ogrodzenia sadu.
IV. KOPALNIA WĘGLA BRUNATNEGO W PILE
Będąc w okolicy Piły k. Gostycyna warto zobaczyć kopalnie węgla brunatnego, z których pierwsza, kopalnia o nazwie BUKO powstała w 1892 roku. W 1900 r. uruchomiono następną OLGA, jeszcze później ALEKSANDRA, TERESA i MONTANIA. Po drugiej wojnie światowej, kopalnie popadły w ruinę. Obecnie na tym terenie pozostały ślady w postaci fragmentów murów i budowli oraz zapadliska kopalniane. Mieszkańcy Piły założyli stowarzyszenie pod nazwą BUKO, podejmujące działania, mające na celu utworzenie w tym miejscu skansenu, który może stać się dużą atrakcją turystyczną. Dzisiaj jest już udostępniony do obejrzenia fragment sztolni upadowej oraz fragmenty obiektów (fundamenty) kopalnianych. Ustawiono też ciekawą tablicę informacyjną.
V. MOST KOLEJOWY W LEŚNICTWIE LISIEJAMY
„Żelazną" atrakcją lasów Nadleśnictwa Zamrzenica jest stalowy most kolejowy, na nieczynnej już trasie Terespol – Pruszcz (Złotów), spinający dwa brzegi niegdyś Brdy, obecnie zaś Zalewu Koronowskiego. Łukowa konstrukcja mostu zwisa nad lustrem wody niewiele ponad metr.
PROPOZYCJE WYCIECZEK
TRASA NR 1 „SZLAKIEM CISÓW"
Początek trasy - rezerwat cisów „Jeleniagóra", położonego na obrębie Wierzchlas, bezpośrednio przy Leśnictwie Jeleniagóra. Rezerwat nosi imię nadleśniczego Kazimierza Szlachetki, zasłużonego dla wierzchleskiego leśnictwa. Tutaj zapoznajemy się krótko z biografią K. Szlachetki, następnie z Jeleniejgóry, pieszo, ruszamy leśnymi dróżkami do wsi Lisiny.
W środku wsi, zatrzymujemy się przy potężnym leju, będącym śladem po wybuchu niemieckiej „Wunderwaffe" – bomby V-2. Te super nowoczesne (jak na 1945 rok) bomby rakietowe, były wystrzeliwane z pobliskiego poligonu, między innymi na Londyn. Następnie rzut oka na zlokalizowane przy trasie podsadzenia cisa, założone w ramach realizowanego przez nadleśnictwo Zamrzenica, szerokiego programu restytucji cisa i zachowania puli genowej jego populacji we Wierzchlesie. Kolejnym etapem jest przemarsz przez wieś Bieszewo i mijając po drodze stare drewniane chaty oraz figurę Świętego Rocha, zmierzamy do wsi Mukrz, skąd można zobaczyć panoramę wierzchleskiego rezerwatu cisów, od strony jeziora Mukrz. Z Mukrza już tylko ok.3 km i jesteśmy we Wierzchlesie, na parkingu przy rezerwacie cisów im. Leona Wyczółkowskiego.
Długość trasy pieszej – ok. 11,5 km.
TRASA NR 2 „NAD ZAMRZONKĄ"
Zwiedzanie Zamrzenicy, w tym kapliczka Matki Boskiej Zamrzenickiej, kalendarium historyczne, cis 600-lecia, park dendrologiczny.Następnie ruszamy trasą leśnej ścieżki edukacyjnej - „Nad Zamrzonką", zlokalizowanej wzdłuż malowniczo meandrującej strugi Zamrzonki. Dalej marsz leśnymi ścieżkami i brzegami śródleśnych jezior: Cytaki, Strzyżyny Wielkie, Strzyżony Małe, Chude Duże, Chude Małe, Mordowiec i powrót do Zamrzenicy.
Długość trasy 12 km.
Asset Publisher
Mamy już lasy społeczne, a będzie ich jeszcze więcej
Mamy już lasy społeczne, a będzie ich jeszcze więcej
Leśnicy od dawna stosują konkretne wytyczne dotyczące tworzenia lasów społecznych. W wielu regionalnych dyrekcjach Lasów Państwowych wokół większych miast, po konsultacjach z lokalnymi społecznościami, takie lasy już powstały. Niedługo będzie ich jeszcze więcej. Powołanie lasów społecznych Lasy Państwowe uwzględniają w każdym nowym planie urządzenia lasu tworzonym dla kolejnych nadleśnictw. Już dziś każdy obywatel może także sprawdzić co i dlaczego dzieje się w „jego” lesie.
Czym są lasy społeczne?
To lasy znajdujące się zarówno wokół dużych aglomeracji miejskich, mniejszych miast, jak i wsi, czy też w okolicach uzdrowisk i kurortów wypoczynkowych. To właśnie tu odbywa się turystyka i codzienna rekreacja, tak niezbędna w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia i równowagi psychicznej. Lasy społeczne to również lasy, które są kluczowe dla tożsamości kulturowej lokalnych społeczności oraz miejsca pracy. Rola lasów społecznych rośnie. Coraz więcej ludzi z wielkich miast tęskni za kontaktem z naturą.
- Leśnicy zdają sobie sprawę z tego, jak ważne dla obywateli są lasy i że lokalni mieszkańcy oczekują realnego współdecydowania o ich kształcie. Chcemy słuchać tych głosów. Dlatego w każdym nadleśnictwie powołaliśmy konsultantów ds. dialogu społecznego. Liczymy także na większy udział społeczności lokalnych w konsultacjach planów urządzenia lasów - mówi dyrektor generalny Lasów Państwowych Witold Koss.
Co się dzieje w moim lesie?
Prowadzona przez leśników pielęgnacja lasów społecznych jest ukierunkowana na ich społeczne funkcje. Jej nadrzędne cele to trwałość lasów, bezpieczeństwo odwiedzających i utrzymanie walorów krajobrazowych kompleksów leśnych. W lasach społecznych w dalszym ciągu będą realizowane prace leśne, ale w sposób, który nie będzie istotnie zmieniał ich wyglądu i charakteru. Zręby zupełne, w ramach których przejściowo powstawały otwarte przestrzenie, zostaną ograniczone do minimum.
- Często się zdarza, że idziemy, biegniemy lub jedziemy rowerem przez las i widzimy, że krajobraz, który dobrze znaliśmy nagle wygląda inaczej. Widzimy np. obcięte gałęzie, czy ścięte drzewo. Jeśli chcemy poznać szczegóły prac leśnych, które zostały tu wykonane możemy zadzwonić lub napisać do konsultanta ds. dialogu społecznego w danym nadleśnictwie, gdzie uzyskamy potrzebne informacje. Dowiemy się wówczas, np. że obcięte gałęzie to cięcia sanitarne podyktowane bezpieczeństwem, a ścięte drzewo to część planu, który zakłada posadzenie w tym miejscu nowych drzew. To bardzo ważne by społeczeństwo wiedziało jak funkcjonuje las i gospodarka leśna - mówi Anna Pikus, naczelniczka nowoutworzonego w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych Wydziału Społecznych Funkcji Lasów.
Plan urządzenia lasu
To podstawowy dokument służący określeniu zasad zarządzania lasami. Plan sporządzany jest na 10 lat, dla każdego nadleśnictwa w naszym kraju. Od 2024 roku plany posiadają nowe ramy, gdzie w nowatorski sposób potraktowane są lasy o wiodącej funkcji społecznej.
- Las jest dostępny dla wszystkich, a plany urządzenia lasów mają uwzględniać potrzeby społeczne. W aktualnie procedowanych planach, we wszystkich nadleśnictwach ten proces trwa. W tym roku kończymy prace dla kolejnych 50 nadleśnictw, gdzie bardzo szeroko konsultujemy plany. W kolejnych 49 nadleśnictwach rozpoczęły się prace urządzeniowe, mamy nadzieję, że także tam osiągniemy porozumienia, których społeczeństwo będzie pełnoprawną stroną. - mówi Bożydar Neroj, naczelnik Wydziału Urządzenia Lasów DGLP
Rys historyczny
Koncepcja lasów społecznych istnieje od blisko 100 lat. Również lasy ochronne, zdefiniowane w ustawie o lasach, to nic innego jak lasy o wiodącej funkcji społecznej. Mamy je więc od dawna, ale były one dotąd niezdefiniowane prawnie. Nowością jest, że o ich kształcie mogą współdecydować np. okoliczni mieszkańcy w ramach szerokich konsultacji.
Działania na rzecz lasów o szczególnej wartości społecznej realizowane są od dziesięcioleci. Zauważając kluczową rolę przyrody w rekreacji i turystyce Lasy Państwowe stworzyły bogatą bazę infrastrukturalną, obejmującą ponad 46 000 obiektów rekreacyjno-wypoczynkowych, w tym parkingi, ścieżki edukacyjne, wiaty, obszary do biwakowania w ramach programu „Zanocuj w lesie”.
W 2022 roku Dyrektor Generalny LP wydał zarządzenie nr 58/2022, które wprowadziło wytyczne do zagospodarowania lasów o zwiększonej funkcji społecznej na gruntach w zarządzie Lasów Państwowych. Zaproponowano wówczas, by o lasach dyskutować w tzw. zespołach lokalnej współpracy. Dalszy rozwój tej idei opublikowano w Instrukcji urządzania lasu w grudniu 2023 r.
Jeszcze więcej konsultacji
Teraz do prac nad lasami szczególnie ważnymi społecznie zostaną powołane zespoły, których skład został wskazany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Poza specjalistami z Lasów Państwowych wejdą weń przedstawiciele MKiŚ, każdej gminy, powiatu i województwa, właściwych dla danej planowanej lokalizacji lasu o wiodącej funkcji społecznej, przedstawiciele regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, reprezentanci lokalnych zakładów usług leśnych oraz lokalnych przemysłowych nabywców drewna, a także eksperci z Instytutu Badawczego Leśnictwa oraz Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej. Ponadto w pracach wezmą udział przedstawiciele organizacji pozarządowych, posłowie, senatorzy oraz wojewodowie wskazani przez ministerstwo.
Praca tych zespołów dotyczyć będzie lasów znajdujących się w otoczeniu Warszawy, Krakowa, Trójmiasta (Gdańska, Sopotu i Gdyni), Wrocławia, Łodzi, Poznania, Katowic, Bydgoszczy, Torunia i Szczecina w oparciu o zapisy ustaleń z Ogólnopolskiej Narady o Lasach.
Zgodnie z zakresem zadań określonych przez MKiŚ wojewodowie zostali zobowiązani do przedłożenia resortowi ostatecznych wyników prac zespołów do końca października bieżącego roku. Zatwierdzona przez ministerstwo dokumentacja ma się stać podstawą do dalszych działań na rzecz wzmocnienia ochrony lasów o szczególnych walorach przyrodniczych i dominującej funkcji społecznej.
Lasy Państwowe chcą realizować te postulaty kompleksowo, z poszanowaniem głosu wszystkich środowisk zainteresowanych przyrodą i gospodarką leśną.
