Asset Publisher Asset Publisher

Oferta edukacyjna

Regulaminy oraz formy udostępniania obiektów edukacyjnych w zakładce Edukacja - Obiekty oraz Turystyka - Regulaminy

Leśnicy od wielu lat starają się przybliżyć społeczeństwu las. Nadleśnictwo Zamrzenica organizuje konkursy, spotkania oraz wycieczki do lasu dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Organizujemy konkursy dla dzieci szkół podstawowych, gimnazjalnych z zakresu wiedzy o lesie, środowisku i ekologii; organizowane są również spotkania z leśnikami w szkołach i poza nimi, akcje i imprezy okolicznościowe oraz cieszące się dużą popularnością lekcje terenowe.

WARTO ZOBACZYĆ.

I. OSADA ZAMRZENICA  

niewielka miejscowośc, położona wśród lasów, nad strugą Zamrzonką, u jej ujścia do Zalewu Koronowskiego. Początki istnienia osady datuje się na rok 1408, z którego pochodzi notatka komturów krzyżackich na temat brodów na rzece Brdzie i Kamionce w pobliżu osady Sammernicz. Przez wieki rytm życia Zamrzenicy nadawał młyn wodny, będący podstawą jej istnienia. Niedawno jeszcze, wydobyte zostały ze strugi dwa młyńskie kamienie z XIX wieku.

Tak jak niegdyś przy młynie, tak teraz życie osady skupione jest wokół nadleśnictwa, które w 2000 roku obchodziło 100-lecie istnienia. Zamrzenica położona jest w miejscu, gdzie do spiętrzonych w latach 60-tych wód Brdy wpływa rzeka Kamionka. Miejsce to nosi miano Nogawicy i jest uważane za początek Zalewu Koronowskiego. W tym miejscu, w widłach Brdy i Kamionki znalazł swoje miejsce ośrodek PTTK.

Zalew jest jednym z największych zbiorników wodnych północnej Polski. Powstał jako sztuczny zbiornik zalewowy, po wybudowaniu zapory w Pieczyskach, koło Koronowa. Długość – ok. 36 km, powierzchnia ok.. 16 km², największa głębokość – ok. 20m, szerokość – od 100 do 1000 m, pojemność wód - ok. 81 mln. m3.

Przez prawie 50 lat istnienia zbiornika, otaczająca go przyroda, przystosowała się znakomicie do dość jednak radykalnych zmian fizjograficznych, związanych z jego powstaniem. Obecnie zalew wraz z bezpośrednio otaczającymi go terenami tworzy zbiorowisko bogatych, zróżnicowanych ekosystemów, stanowiąc jednocześnie dużą atrakcję turystyczną, skłaniającą do aktywnego wypoczynku, powiązanego ze sportami wodnymi i wędkarstwem.                                                                                                                           

Do atrakcji Zamrzenicy, oprócz malowniczego położenia należą również:

- leśna ścieżka edukacyjna „Nad Zamrzonką",

- kwatera myśliwska (poza polowaniami, również turystyczna) dla 12 osób,

- ogród dendrologiczny ( niedawno założony),        

- kapliczka ludowa z pnia wielkiej topoli,

- kalendarium historyczne,

- plac biwakowy z drewnianymi wiatami,

- dąb „papieski",

- Cis 600–lecia",

- tablice informacyjno-edukacyjne.

II IZBA EDUKACYJNA WIERZCHLAS

Izba edukacyjna znajduje się w pomieszczeniu przy dawnej siedzibie Nadleśnictwa Wierzchlas. Sala wyposażona jest w stalą ekspozycję reprodukcji prac Leona Wyczółkowskiego. W siedzibie Nadleśnictwa dostępna jest również sala ze sprzętem audiowizualnym. Izba pomieścić może ok. 50 celem zwiedzania i 25 osób z którymi można prowadzić zajęcia. 

Elementem izby jest również miejsce na ognisko, które znajduje nieopodal izby edukacyjnej. Miejsce to przeznaczone jest do prowadzenia „zielonej klasy" oraz spotkań leśników z młodzieżą. Może tam przebywać jednorazowo około 50 osób. Znajdują się tam stoły z ławkami, miejsce na ognisko.

Izba edukacyjna powstała w ramach realizacji zadania:

„Zagospodarowanie turystyczne terenu parkingu wraz z adaptacją istniejącego budynku na izbę ekspozycyjno-edukacyjną przy rezerwacie przyrody Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego w Wierzchlesie”

Przedmiotem inwestycji była przebudowa budynku gospodarczego (stara piwnica łowiecka) na budynek ekspozycyjno-edukacyjny wraz z jego wyposażeniem, budowa dwóch wiat leśnych, budowa zadaszenia nad ogniskiem, budowa chodnika od budynku ekspozycyjno-edukacyjnego do wiat leśnych, utwardzenie drogi wewnętrznej do rezerwatu oraz wymiana istniejącego ogrodzenia sadu.

 

IV. KOPALNIA WĘGLA BRUNATNEGO W PILE

Będąc w okolicy Piły k. Gostycyna warto zobaczyć kopalnie węgla brunatnego, z których pierwsza, kopalnia o nazwie BUKO powstała w 1892 roku. W 1900 r. uruchomiono następną OLGA, jeszcze później ALEKSANDRA, TERESA i MONTANIA. Po drugiej wojnie światowej, kopalnie popadły w ruinę. Obecnie na tym terenie pozostały ślady w postaci fragmentów murów i budowli oraz zapadliska kopalniane. Mieszkańcy Piły założyli stowarzyszenie pod nazwą BUKO, podejmujące działania, mające na celu utworzenie w tym miejscu skansenu, który może stać się dużą atrakcją turystyczną. Dzisiaj jest już udostępniony do obejrzenia fragment sztolni upadowej oraz fragmenty obiektów (fundamenty) kopalnianych. Ustawiono też ciekawą tablicę informacyjną.

 

V. MOST KOLEJOWY W LEŚNICTWIE LISIEJAMY 

„Żelazną" atrakcją lasów Nadleśnictwa Zamrzenica jest stalowy most kolejowy, na nieczynnej już trasie Terespol – Pruszcz (Złotów), spinający dwa brzegi niegdyś Brdy, obecnie zaś Zalewu Koronowskiego. Łukowa konstrukcja mostu zwisa nad lustrem wody niewiele ponad metr.

 

PROPOZYCJE WYCIECZEK

TRASA NR 1 „SZLAKIEM CISÓW"

Początek trasy -  rezerwat cisów „Jeleniagóra", położonego  na obrębie Wierzchlas, bezpośrednio przy Leśnictwie Jeleniagóra. Rezerwat nosi imię nadleśniczego Kazimierza Szlachetki, zasłużonego dla wierzchleskiego leśnictwa. Tutaj zapoznajemy się krótko z biografią K. Szlachetki, następnie z Jeleniejgóry, pieszo, ruszamy leśnymi dróżkami  do wsi Lisiny.

W środku wsi, zatrzymujemy się przy potężnym leju, będącym śladem po wybuchu niemieckiej „Wunderwaffe" – bomby V-2. Te super nowoczesne (jak na 1945 rok) bomby rakietowe, były wystrzeliwane z pobliskiego poligonu, między innymi na Londyn. Następnie rzut oka na zlokalizowane przy trasie podsadzenia cisa, założone w  ramach realizowanego przez nadleśnictwo Zamrzenica, szerokiego programu restytucji cisa i zachowania puli genowej jego populacji we Wierzchlesie. Kolejnym etapem jest przemarsz przez wieś Bieszewo i mijając po drodze stare drewniane chaty oraz figurę Świętego Rocha, zmierzamy do wsi Mukrz, skąd można zobaczyć panoramę wierzchleskiego rezerwatu cisów, od strony jeziora Mukrz. Z Mukrza już tylko ok.3 km i jesteśmy we Wierzchlesie, na parkingu przy rezerwacie cisów im. Leona Wyczółkowskiego.


Długość trasy pieszej – ok.  11,5 km.

 

TRASA NR 2 „NAD ZAMRZONKĄ"

Zwiedzanie Zamrzenicy, w tym kapliczka Matki Boskiej Zamrzenickiej, kalendarium historyczne, cis 600-lecia, park dendrologiczny.Następnie ruszamy trasą leśnej ścieżki edukacyjnej - „Nad Zamrzonką", zlokalizowanej wzdłuż malowniczo meandrującej strugi Zamrzonki. Dalej marsz leśnymi ścieżkami i brzegami śródleśnych jezior: Cytaki, Strzyżyny Wielkie, Strzyżony Małe, Chude Duże, Chude Małe, Mordowiec i powrót do Zamrzenicy.

Długość trasy 12 km.


Asset Publisher Asset Publisher

Back

2 lutego obchodzimy World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł

2 lutego obchodzimy World Wetland Day, czyli Światowy Dzień Mokradeł

Lasy Państwowe od wielu lat realizują szereg bardzo ważnych inicjatyw służących bagnom, mokradłom i terenom podmokłym, jak również ochronie szeroko rozumianych zasobów wodnych w polskich lasach. W ramach projektów małej retencji w ostatnich latach leśnicy zbudowali na zarządzanych przez siebie terenach 9500 polderów, zastawek i progów zwalniających, zatrzymujących wodę w lesie.

„Bagna dla naszej wspólnej przyszłości” to hasło tegorocznej edycji Światowego Dnia Mokradeł, które w dobie zmiany klimatu i okresowej suszy w polskich lasach leśnicy powtarzają od lat. To oni, jako przyrodnicy, prowadząc wielofunkcyjną gospodarkę leśną mają świadomość tego, jak cennym zasobem w środowisku leśnym jest woda.

Wychodząc z propozycją objęcia szczególną ochroną 17% powierzchni Lasów Państwowych – czyli obszaru 1,2 mln ha będących w zarządzie PGL LP, leśnicy ujęli w tym zestawieniu wiele cennych przyrodniczo siedlisk, w tym także mokradłowych. Bo lasy to bardzo skomplikowane ekosystemy, które dziś, w dobie zmian klimatu, wymagają szczególnej uwagi i troski, wyrażonej indywidualnym podejściem i dostosowaniem prowadzonych działań gospodarczych do warunków przyrodniczych i klimatycznych – powiedział Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych.

W ramach projektów małej retencji leśnicy realizują szereg zadań służących gromadzeniu i zatrzymywaniu wody w lesie oraz spowolnieniu powierzchniowego spływu:

  • Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu
    – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych, zwany
    też projektem małej retencji nizinnej
    . Projekt stanowi obecnie kontynuację działań realizowanych przez leśników od 2007 roku, których celem jest wzmocnienie odporności nizinnych ekosystemów leśnych na zagrożenia powodowane zmianą klimatu poprzez realizację kompleksowych działań retencyjnych i przeciwerozyjnych. Projekt ma również na celu minimalizację negatywnych skutków naturalnych zjawisk pogodowych i klimatycznych, jak choćby susze, pożary czy też powodzie i podtopienia.
  • Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu
    – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich, zwany też małą retencją górską. W ramach projektu realizowane są zadania zbliżone do zakresu wpisującego się w małą retencję nizinną, aczkolwiek z uwagi na lokalizację projektu – tereny górskie – projekt bezpośrednio wpływa ma wzmocnienie górskich ekosystemów leśnych. Projekt m.in. minimalizuje negatywne skutki intensywnych i długotrwałych opadów atmosferycznych, ekstremalnego przepływu wód w korytach, spływów powierzchniowych oraz niezwykle destrukcyjnego działania wód wezbraniowych.

Lasy Państwowe prowadzą również projekt „Lasy dla mokradeł – ochrona siedlisk hydrogenicznych na obszarach cennych przyrodniczo”. Jego najważniejszym celem jest przywrócenie funkcji lub utrzymanie stanu bagien, torfowisk i innych terenów podmokłych pozostających w zarządzie PGL LP na obszarach Sieci Natura 2000 i poza nimi. Projekt został uwzględniony w wykazie planowanych operacji o znaczeniu strategicznym w Programie Operacyjnym FEnIKS. Projekt opiera się o współpracę jednostek LP (ponad 120 nadleśnictw) z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu oraz z Centrum Ochrony Mokradeł.

– O tym, że bez wody nie ma życia – zarówno dla przyrody, jak i dla człowieka, wiedzą wszyscy, jednakże w kwestiach edukacji przyrodniczej, dotyczącej cennych ekosystemów bagiennych i mokradeł, mamy jeszcze wiele do zrobienia. Tereny podmokłe to bardzo często unikalne miejsca występowania chronionych gatunków flory i fauny, dom dla wielu owadów oraz ostoje populacji ptaków – dodaje dyrektor Koss.

Leśnicy dbają o mokradła i tereny bagienne nie tylko od święta! Każdego roku, w ramach zajęć edukacyjnych prowadzonych przez leśników, tysiące osób: dzieci, młodzieży i ludzi dorosłych, poznają niezwykły świat ekosystemów leśnych, których funkcjonowanie jest uzależnione od wody. Lasy to niezwykle złożone i bardzo wrażliwe obiekty przyrodnicze, w których niedobór lub brak wody objawiają się na wiele sposobów: od zanikania określonych gatunków roślin i zwierząt, po osłabienie, choroby i zamieranie całych fragmentów lasów. Świadomość zagrożeń, które niesie ze sobą zmiana klimatu i to jak możemy starać się im przeciwdziałać, łagodząc jej skutki, to zagadnienia, na które edukatorzy leśni starają się uwrażliwić jak największe grono odbiorców.

Leśnicy postrzegają lasy ekosystemowo, jako swoiste systemy „naczyń połączonych”. Oznacza to nic innego jak to, że lasy to nie tylko drzewa, ale też m.in. rezerwuar zasobów wodnych, tworzących każdorazowo unikalne, leśne mikroklimaty, warunkujący wilgotność siedlisk, a co za tym idzie – kształtujący bogactwo przyrodnicze danego obszaru.