Asset Publisher
Fauna rezerwatu
W przeciwieństwie do badań szaty roślinnej rezerwatu prowadzonych przez botaników na przełomie dziesięcioleci, badania faunistyczne obejmowały z reguły część leśną ( z wyłączeniem wodno-blotnej) i dotyczyły tylko wybranych grup zwierząt.
W latach 50. i 60. XX w. obserwacje nad chrząszczami prowadził prof. F. Blażejewski. Zostały one uzupełnione materiałami pozyskanymi w latach 1982-1996 przez M. Stachowiaka i M. Wilcza. Na terenie rezerwatu ścisłego iw strefie otulinowej oznaczono łącznie 138 gatunków biegaczowatych, z czego 14 należy do rzadszych lub po raz pierwszy stwierdzonych na Pomorzu. Są to między innymi: biegacz torfowy (Carabus Limnocarabus clatratus), biegacz zielony (Carabus Hemicarabus nitens), Blethisa multipunctata, Diachromus Acupalpus (Acupalpus) exiguus. Największa liczba gatunków związana jest z pobrzeżami wód i formacjami tworzącymi drzewostan rezerwatu. Odzwierciedla ona duże zróżnicowanie środowiska przyrodniczego. W latach 90. XX w. badania fauny ważek wykazały obecność ponad 40 gatunków.
Niezbyt duże i płytkie jezioro Mukrz jest zbiornikiem typu stawowego. Jednakże znaczne zróżnicowanie siedliskowe, z dobrze rozwiniętym litoralem, zatokami i wyspa, stwarzają odpowiednie warunki dla występowania wielu gatunków ryb. W 2011 roku w jeziorze stwierdzono występowanie 16 gatunków ryb, należących do czterech rodzin. Jedynym gatunkiem ryb prawnie chronionym jest różanka (Rhodeus sericeus,), znajduje się ona również w II załączniku Dyrektywy Siedliskowej. Z płazów najliczniej występuje żaba moczarowa (Rana arvalis,), godująca w kwietniu w licznych podtopieniach na torfowisku wewnątrz rezerwatu. Najlepiej poznana grupa kręgowców są ptaki, chociaż ich obserwacje prowadzone były nieregularnie: S. Strawińskiego (1956 r.) oraz R. Kucharskiego w latach 1993-97 i tylko w części rezerwatu objętej ochroną ścisłą. Nie wiadomo, czy dla 43 gatunków podanych jako gniazdujące, oznaczono dokładnie miejsca gniazdowania i liczebność. Jest to bowiem możliwe przy systematycznym prowadzeniu badań. Trzy kolejne stwierdzone gatunki (razem 46), pozwalają zaliczyć ten obszar do przeciętnych pod względem różnorodności gatunkowej. Z ptaków zaklasyfikowanych do pięciu rzędów (gołębiowe, kukułkowe, sowy, dzięciołowe, wróblowe), najbardziej interesującymi są: gołąb siniak (Columba oenas) oraz dzięcioł zielony (Picus viridis). Gniazdujące gatunki wodno-blotne zaobserwo- wane w latach 2004 i 2005 gallinago), kropiatka (Porzana porzana), wodnik (Rallus aquaticus), bak (Botaurus stellaris), trzciniak (Acracephalus arundinaceus). Z ssaków często spotykane są: borsuki (Meles meles,), dziki (Sus scrofa), wydry (Lutra lutra) oraz sarny (Capreolus capreolus) i sporadycznie jelenie (Cervus elaphus). Duże ssaki wchodzą do rezerwatu przez dziury w ogrodzeniu i w znaczący sposób niszczą podrost cisów, który dla tych zwierząt nie ma właściwości trujących. Od kilku lat obserwowane są również bobry (Casto fiber) mające żeremię na brzegu jeziora (na styku z olsem).
Tekst: Renata Sobieralska, Jarosław Pająkowski
Zdjęcia: Karol, Malina, Robert Piosik, Przemysław Tokarski
Projekt: Ochrona przyrody oraz ukierunkowanie ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo
na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu
Asset Publisher
Jak zwiększyć pochłanianie CO2 przez lasy?
Jak zwiększyć pochłanianie CO2 przez lasy?
Instytut Badawczy Leśnictwa, na zlecenie Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, opracował ranking działań dodatkowych, których celem jest zwiększenie ilości dwutlenku węgla pochłanianego przez ekosystemy leśne. W naszych uwarunkowaniach przyrodniczych można podejmować różne działania w zależności cech oraz stanu ekosystemu leśnego.
Drzewa, w procesie fotosyntezy, pobierają dwutlenek węgla („gaz życia”) i przekształcają go w węgiel organiczny – magazynując w drewnie, ściółce czy wzbogacając glebę. W ten sposób ekosystemy leśne przyczyniają się do redukcji stężenia CO2 w atmosferze.
Zdolności lasów do pochłaniania dwutlenku węgla i łagodzenia zmian klimatycznych zależą od wielu czynników, np. wieku, składu gatunkowego czy stanu zdrowotnego drzewostanów. Czynniki zewnętrze (biotyczne i abiotyczne) lub nasze działania mogą wpływać na zmniejszenie lub zwiększenie tych możliwości.
Jednym z elementów prowadzonego przez LP projektu pn. „Lasy Węglowe” jest analiza możliwości certyfikacji dodatkowych ilości dwutlenku węgla, zmagazynowanych przy pomocy precyzyjnie dobranych technik zagospodarowania lasu (np. podsadzenia, wprowadzanie dodatkowych sadzonek czy zalesienia).
W ramach realizowanych na zlecenie DGLP prac badawczych i analiz powstał m.in. ranking działań dodatkowych w leśnictwie wskazujący, które z nich mają największy wpływ na sekwestrację CO2 w ekosystemach leśnych.
Dzięki monitoringowi powierzchni objętych działaniami dodatkowymi oraz powierzchni referencyjnych (gdzie prowadzono standardową gospodarkę leśną) możliwe było określenie szacowanego efektu dodatkowego, czyli ilości dodatkowo związanego węgla w perspektywie np. 30 lat jako efektu zmiany sposobu zagospodarowania lasu.
Prowadzone analizy wskazują, że największy potencjał zwiększania akumulacji węgla mają działania takie jak: podsadzenia, stosowanie dodatkowego wprowadzania sadzonek lub metody Sobańskiego, ochrona gleby podczas prac gospodarczych oraz odnowienie z samosiewu. Wysokie wartości wykazują odnowienia na terenach otwartych (obszary leśne – np. płazowizny, halizny) i zalesianie (obszary nieleśne), co potwierdza potencjał lasu w wiązaniu węgla i wprowadzanie go na terenach, na których go do tej pory nie było.
Ilość zgromadzonego w ekosystemie węgla będzie zależała od wielu czynników, zarówno biotycznych jak i abiotycznych, a także dotychczas prowadzonej gospodarki leśnej. Duże znaczenie w możliwościach doboru optymalnych działań dodatkowych będą mieć m.in. typ siedliska i bonitacji (czyli produktywności siedliska), a co się z tym wiąże, także dostępność wody.
Więcej o projektach LP związanych z ochroną klimatu dowiecie się na stronie: http://www.lasydlaklimatu.lasy.gov.pl
